موسیقی سنتی در سال 98

• * بیم و امیدهای سلامتی استاد آوازخوان

این نوروز چهار سال از آن روزی گذشته که «محمدرضا شجریان» با آن ظاهرِ متفاوت جلوی دوربین ظاهر شد و از مهمانِ ناخوانده‌اش گفت. حالا هم‌چنان آن مهمانِ منحوس حضور دارد و در آخرین روزهای سالی که گذشت، چهره‌ی بدشگونش را نمایان کرده و خسروی آواز ایران بار دیگر به بیمارستان رفت. این بار اما انگار قضیه شکلِ متفاوت‌تری از دفعاتِ پیش داشت؛ آن‌قدر که بارِ دیگر بازار شایعه‌ها داغ شد و در دومین شبی که او در بیمارستان جم بستری بود، دوست‌داران‌ش مقابلِ بیمارستان رفتند و آرام نگرفتند تا «همایون شجریان» میانشان حاضر شد و درباره‌ی جزییاتِ بیماری استاد طی چهار سالِ گذشته گفت. خبر خوب اما این است که «محمدرضا شجریان» از بیمارستان مرخص شدند و هم‌اکنون بقیه‌ی مراحلِ درمان را در خانه سپری می‌کنند.
 

• * تلفیق مدرن علیرضا قربانی

«علیرضا قربانی» اگرچه مدتی در سکوت بود؛ اما در سالی که گذشت با برگزاری کنسرت‌های «با من بخوان» سالی موفق را از سر گذراند. او اجراهای متعددی از این کنسرت را در تالار وحدت و کاخ سعد‌آباد انجام داد. ایده‌ی این پروژه که مدیریتِ آن برعهده‌ی «علی رضوی» بود، از حدود دو سال قبل شکل گرفته و قرار می‌شود خواننده‌ی سنتی‌خوان این بار یک آلبوم الکتروآکوستیک منتشر کند. هرچه بود اما مخاطبان‌ نشان دادند که با این تجربه‌ی جدید خواننده‌ی پرآوازه همراه هستند. این پروژه قرار بود دی ماه در سالن وزارت کشور اجرا شود که قربانی به علت بروز سانحه‌ی هواپیمایی اوکراین آن را لغو و به اسفندماه موکول کرد که در این ماه نیز ویروسِ کووید 19 مانع از اجرای آن شد.
 

• * مردی که عصاره‌ی رنج موسیقی بود

مهرماه، موسیقی ایران «حسین دهلوی» را از دست داد. او در حالی روی در نقاب خاک کشید که تمامِ عمر در حسرتِ اجرای اپرای «مانا و مانی» ماند؛ از همین روی بود که «حسین علیزاده» روز وداع‌ش گفت: «او عصاره رنجی است که موسیقی ایرانی در این سال‌ها متحمل شده است.»‌

• * ده درصد پرهیاهو

در سالِ 97 طرحی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان «اخذ ۱۰ درصد از فروش بلیت کلیه اجراهای موسیقی در کلان‌شهرهای کشور» به مجلس ارائه و در لایحه بودجه قرار گرفت. این طرح به دلیل عدم طی روال معمول کارشناسی و مشاوره با دست‌اندرکاران حوزه فرهنگ، هنر و موسیقی، اعتراض و انتقاد تقریبا تمامی موسیقی‌دانان، دست‌اندرکاران این حوزه، نهادهای صنفی و حتی بسیاری از مدیران مرتبط در بدنه دولت را برانگیخت و «موسیقی ما» به شکلِ تفضیلی در این باره گزارشاتی را منتشر و نظرِ هنرمندان این عرصه را جویا شد که البته همگی جزو مخالفانِ این قضیه بودند. بیانیه‌های نهادهای صنفی، اعتراض‌های مدیران فرهنگی که در مقطعی به استعفای مدیرکل دفتر موسیقی نیز منجر شد، اعلام برائت معاونت هنری ارشاد در ارائه این طرح و نظر منفی اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس و تلاش ایشان در لغو این بند از لایحه بودجه از جمله اتفاقاتی بود که تصویب این قانون به همراه داشت.
 

• * مردی که قبای مرگ به تنش نمی‌نشیند

مرگ هرچقدر هم قدرتمند؛ قبایی نیست که به تنِ هنرمند بنشیند؛ برای همین هم هست که در آخرین روزهای سال تنها جسمِ فانی استادِ تارنواز هجرت کرد و او تا همیشه جاوید ماند با آثاری که خلق کرد. «هوشنگ ظریف» دهه‌ها یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های موسیقی ایران بود. او كه در سومين جشن موسيقي ما توسط اساتيد بزرگ موسيقي مورد تقدير واقع شد، ٥٠ سال از عمرش را پای موسیقی گذاشت و توانست رد پای پررنگی در تاریخ موسیقی ایران بر جای بگذارد. با هر که درباره‌‌ی «هوشنگ ظریف» حرف می‌زنی، همان اندازه که به تأثیرات موسیقایی‌اش اشاره دارد، به روح بزرگ و سرشت انسانی‌اش هم توجه می‌کند.
 

• * دو جایزه برای چهره بین‌المللی موسیقی

«کیهان کلهر» -آهنگ‌ساز و نوازنده‌ی نامی کمانچه- سالی موفق را از سر گذراند. از اجراهای خارجی‌اش اگر بگذریم (که امری معمول برای این هنرمند است) و هم‌چنین کنسرت‌های پرتعداد «شهر خاموش»، آبان‌ماه، جایزه هنرمند سال ۲۰۱۹ را از فستیوال جهانی موسیقی در کشور فنلاند دریافت و آن را به استاد «محمدرضا شجریان» تقدیم کرد. او همچنین در فاصله‌ی اندکی برنده‌ی جایزه «گلوبال فست ۲۰۲۰» شد. او در این مراسم حضور نداشت؛ اما این جایزه به خاطرِ مشارکت‌های منحصر به فرد، چشمگیر و انگیزشی به این هنرمند اهدا شد.